NFT’s als voucher voor fysieke items

Inhoudsopgave

Inleiding #

NFT’s kunnen niet alleen dienst doen als digitale item, ze kunnen ook gebruikt worden om een fysiek item te verzilveren – denk bijvoorbeeld aan een fraudebestendige voucher. Er zijn een aantal bestaande use cases waar non-fungible tokens op deze manier worden ingezet. De werkwijze is simpel: de eigenaar van een NFT stuurt die NFT door naar een specifiek adres om het te laten ‘burnen’ of ‘verbranden’. Nadat de NFT naar deze wallet werd gestuurd en niet langer toegankelijk is, krijgt de eigenaar zijn fysiek exemplaar.

StockX #

StockX, een wereldwijde marktplaats voor trendy sneakers, kleding, elektronica, ruilkaarten en andere fysieke verzamelobjecten, is onlangs toegetreden tot de NFT-markt met de lancering van zijn StockX Vault NFT’s. Het bedrijf, dat eerder beweerde dat alle op het platform verkochte sneakers zijn geverifieerd door StockX en authentiek zijn, beweert dat deze Vault NFT’s – gebouwd als ERC-1155 tokens op de Ethereum-blockchain – de toekomst van de marktplaats zijn.

Een voorbeeld van een Nike SB Dunk Ben & Jerries StockX Vault NFT Deze Vault NFT’s werken anders dan de meeste andere kleding NFT’s. Ze zijn op geen enkele manier virtuele items, wat betekent dat je virtuele avatar ze nooit zal kunnen dragen, maar ze zijn gekoppeld aan een fysiek product (dat wordt getoond op de betreffende NFT) dat zich in een van StockX’s magazijnen bevindt, ook wel een “hoogbeveiligde kluis” genoemd. Er zijn bijvoorbeeld Vault NFT’s beschikbaar voor tal van populaire Nike Jordan of SB Dunk schoenen, hoewel ze op geen enkele manier worden onderschreven of ondersteund door Nike.

Een voorbeeld van een Nike SB Dunk Ben & Jerries StockX Vault NFT

Het belangrijkste voordeel van het kopen van een Vault NFT is dat je het fysieke item niet meteen in bezit hoeft te nemen. Het maakt ook handel gemakkelijker en, nog belangrijker, veel sneller. Zodra de houder van de NFT besluit om zijn NFT in te wisselen voor het echte product, verwijdert StockX de NFT uit je wallet en wordt deze effectief vernietigd. Met andere woorden, de NFT wordt gebruikt als ruiltoken voor fysieke goederen.

De lancering van de Vault NFT’s van StockX is niet zonder controverse verlopen. Na de release in februari 2022 heeft kledinggigant Nike StockX aangeklaagd wegens de Vault NFT’s, waarbij ze beweren dat dit inbreuk maakt op hun auteursrecht. Bovendien beweert de eiser dat ze vier paar vervalste Nike-schoenen op het platform hebben kunnen kopen en beweren ze dat deze Vault NFT’s geen garantie bieden dat ze gekoppeld zijn aan een echte fysieke versie.

“StockX heeft vrijwel uitsluitend de merken van Nike gebruikt om zijn Vault NFT’s te lanceren omdat het wist dat dit aandacht zou trekken, de verkoop zou stimuleren en consumenten in verwarring zou brengen en doen geloven dat Nike heeft samengewerkt met StockX aan de Vault NFT’s. StockX gebruikt de handelsmerken van Nike om te adverteren, te promoten en potentiële kopers aan te trekken.”

StockX heeft sindsdien zijn Vault NFT’s verdedigd in een blogpost en beweert dat de Nike-afbeeldingen en -beschrijvingen vallen onder nominatief fair use.

StockX schrijft dat “het gebruik van NFT’s om het eigendom van fysieke producten digitaal bij te houden niet alleen wettig is, maar ook de efficiëntie verhoogt, de kosten voor consumenten verlaagt, duurzaamheid bevordert en niet verstoord mag worden.”

De juridische strijd tussen Nike en StockX over de Vault NFT’s is nog volop gaande en zal wellicht pas tot een eindpunt komen in de rechtbank.

Puma #

Puma Black Station is de eerste metaverse-ervaring van het sport- en kledingmerk, gekoppeld aan een beperkte NFT-uitgave. De metaverse-wereld, gebouwd in Unreal Engine, maakte deel uit van de “Futurograde”-show van het merk tijdens de New York Fashion Week 2022.

Bron: Puma Black Station

Gebruikers kunnen de Black Station-website bezoeken, die toegang biedt tot een virtuele lobby met drie verschillende portalen. Deze portalen zijn gekoppeld aan echte Nitro FRNO- en Nitro Fastroid-sneakers, die beide gekoppeld zijn aan Puma Nitropass NFT’s. Klanten die een Nitropass NFT hebben gemint (of een tweedehands hebben gekocht), kunnen hun NFT vernietigen of ‘verbranden’ in ruil voor een fysiek paar sneakers. Met andere woorden, eigenaren van de sneaker NFT’s kunnen deze niet-fungibele tokens gebruiken als “betaling” om echte sneakers te krijgen.

Naast het ‘verbranden’ van NFT’s biedt Black Station bezoekers ook de kans om via hun metaverse de nieuwe collectie kleding, kledingstukken en schoenen van Puma te verkennen en er digitaal mee te interageren.

Damien Hirst #

NFT-burning wordt niet alleen gebruikt in de detailhandel, maar ook in de kunstsector. The Currency, een experimenteel kunstproject van Damien Hirst, bestaat uit met de hand beschilderde kunstwerken die zowel digitaal als fysiek vertegenwoordigd worden.

Oorspronkelijk geprijsd op 2000 USD per stuk, werden er maar liefst 10.000 kunstwerken te koop aangeboden op de Heni NFT-marktplaats. De schilder begon in 2016 aan deze schilderijen. Kopers van een van deze NFT’s – een digitale versie van de schilderijen – kregen de keuze. Ofwel bewaar je de NFT’s in je portemonnee, ofwel ruil je de NFT in (burnen) voor de fysieke versie.

Als de NFT niet voor een bepaalde deadline werd ingewisseld, zou Hirst de fysieke versie van de NFT verbranden, zodat er slechts één versie van elk kunstwerk bestaat – of dat nu in een digitale of fysieke vorm is.

Bron: Damien Hirst / The Currency

Van de 10.000 verkochte NFT’s werden er slechts 5.149 ingewisseld voor de “echte versie”. Hirst heeft de rest van de echte schilderijen verbrand in de Newport Street Gallery en verwachtte blijkbaar dat de meeste mensen zouden kiezen voor de fysieke versie. Het opvolgerproject van dit project, The Empresses, heeft al meer dan 25 miljoen USD opgeleverd en heeft hetzelfde concept.

Deze aanpak kan interessant zijn voor retailers die schaarste-gebaseerde items verkopen (zoals Veblen-goederen). Als items eerst als NFT te koop worden aangeboden en de eigenaren besluiten de digitale versie te houden in plaats van deze in te wisselen voor de fysieke versie, hoeft de fysieke versie misschien niet eens geproduceerd te worden. Deze aanpak kan kosten besparen, de efficiëntie verhogen en de ecologische voetafdruk van een product verminderen.

Adidas (Phase 1 NFT’s) #

In december 2021 waagde sportmerk Adidas zich voor het eerst aan de metaverse met Adidas Originals NFT’s. Deze NFT’s hadden oorspronkelijk een link naar daadwerkelijke fysieke items en worden nu aangeduid als Phase 1 NFT’s. Eigenaren van deze NFT’s werd gevraagd om deze te vernietigen om ze om te wisselen voor de fysieke varianten (een hoodie, beanie en trainingspak).

In tegenstelling tot andere burn-and-exchange programma’s heeft Adidas echter alle in aanmerking komende Phase 1 NFT-eigenaren “geavanceerd” naar Phase 2 met een nieuwe token. Op 16 november 2022 werd aangekondigd dat Phase 2-eigenaren hun NFT (genaamd een capsule) kunnen verbranden om een Adidas IMPOSSIBLE BOX te krijgen, met daarin alleen digitale kleding onder de naam “Adidas Virtual Gear”.